دیابت یکی از بیماریهای مزمن و شایع است که در صورت عدم کنترل، میتواند عوارض جدی برای سلامت بدن به همراه داشته باشد. تأکید دارد که استرس میتواند نقش مهمی در تشدید دیابت و افزایش سطح قند خون داشته باشد. در این مقاله از فرطب، به بررسی تأثیر استرس بر دیابت و راهکارهای کنترل آن پرداختهایم.
مطلب پیشنهادی: تأثیر استرس بر سیستم ایمنی بدن و روشهای مدیریت آن
نقش استرس در افزایش قند خون
دکتر نیرومند توضیح میدهد که هر عامل استرسزا، اعم از جسمی (مانند بیماری، تب، یا عفونت) یا روانی (مانند رویدادهای عاطفی یا سوگ عزیزان)، باعث ترشح هورمونهای استرس در بدن میشود. این هورمونها مصرف گلوکز در سلولها را کاهش میدهند تا گلوکز بیشتری برای سلولهای دفاعی بدن باقی بماند. در نتیجه، یک نوع مقاومت به انسولین در بدن ایجاد میشود که میتواند منجر به افزایش قند خون شود.
دکتر نیرومند تاکید میکند که استرس به تنهایی باعث بروز دیابت نمیشود، اما میتواند به تسریع بروز این بیماری در افرادی که دارای زمینههای ارثی و فاکتورهای خطر دیگری مانند تغذیه نامناسب، چاقی و کمتحرکی هستند، کمک کند.
دیابت نوع 2 و عوامل موثر در بروز آن
دیابت نوع 2 شایعترین نوع دیابت است که بیش از 90 درصد مبتلایان به دیابت را شامل میشود. به گفته دکتر نیرومند، عوامل مختلفی مانند تغذیه نامناسب (رژیمهای پرچرب و پرکربوهیدرات)، اضافه وزن، و کمبود فعالیت بدنی میتوانند در بروز این نوع دیابت نقش داشته باشند.
وی همچنین اشاره میکند که استرس شدید، مانند بستری شدن در بیمارستان، میتواند بهصورت موقت سطح قند خون را افزایش دهد، اما پس از رفع استرس، قند خون به سطح نرمال بازمیگردد. بنابراین، کنترل استرس بهویژه در بیماران دیابتی بسیار اهمیت دارد.
اهمیت مدیریت استرس در بیماران دیابتی
استرس میتواند در بیماران دیابتی منجر به افزایش ترشح هورمونهایی شود که به عنوان مکانیسم دفاعی بدن عمل کرده و باعث افزایش قند خون میشوند. به همین دلیل، کنترل استرس باید جزو درمانهای دیابت قرار گیرد. این موضوع بهویژه برای بیمارانی که بهتازگی تشخیص دیابت دریافت کردهاند و با دیسترس ناشی از بیماری روبرو هستند، بسیار حیاتی است.
کاهش استرس: ۲۵ روش موثر برای مقابله با اضطراب روزانه
راهکارهای مدیریت استرس و کنترل قند خون
دکتر نیرومند توصیه میکند که بیماران دیابتی باید به سبک زندگی سالم پایبند باشند. از جمله این راهکارها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورزش منظم: ورزش نه تنها به کنترل قند خون کمک میکند، بلکه باعث کاهش استرس از طریق افزایش تولید اندورفینها (هورمونهای شادیآور) میشود.
- مدیتیشن و یوگا: این تکنیکها میتوانند به آرامش ذهنی و کاهش استرس کمک کنند. انجام روزانه مدیتیشن و تمرینات تنفسی باعث بهبود وضعیت روحی بیماران دیابتی میشود.
- رژیم غذایی مناسب: پیروی از یک رژیم غذایی متعادل که شامل مصرف کافی از مواد مغذی و پرهیز از غذاهای پرچرب و پرکربوهیدرات است، میتواند به کنترل قند خون کمک کند.
- مشاوره روانپزشکی: در صورت وجود استرس شدید، مراجعه به روانپزشک میتواند به بیماران کمک کند تا استرس خود را بهتر مدیریت کنند.
مراقبتهای پایدار برای بیماران دیابتی
دکتر نیرومند بر اهمیت پایش مداوم قند خون و سایر جنبههای سلامتی بیماران دیابتی تأکید میکند. وی میگوید: «دیابت یک بیماری پیشرونده است که نیازمند نظارت مداوم از سوی پزشک است. بیماران باید بهطور منظم به پزشک مراجعه کنند تا وضعیت قند خون، سلامت کلیهها، چشمها و دیگر ارگانها بررسی شود.»
خوددرمانی ممنوع!
یکی از هشدارهای مهمی که دکتر نیرومند به بیماران دیابتی میدهد، پرهیز از خوددرمانی است. او تأکید میکند که بیماران نباید داروهایی را که به دیگران تجویز شده، مصرف کنند. رژیم دارویی هر فرد مختص شرایط بدنی و بیماری اوست و نسخهای که برای یک بیمار تجویز شده است، ممکن است برای دیگری مناسب نباشد.
جمعبندی
دیابت بیماری پیچیدهای است که نیازمند مدیریت مستمر و پایبندی به سبک زندگی سالم است. استرس، اگرچه به تنهایی عامل بروز دیابت نیست، اما میتواند در کنار سایر عوامل خطر، به افزایش قند خون و تشدید بیماری منجر شود. با رعایت توصیههای پزشکی، مدیریت استرس، ورزش منظم، و رژیم غذایی مناسب، میتوان از پیشرفت دیابت و بروز عوارض جدی آن جلوگیری کرد.
بنابراین، اگر شما یا عزیزانتان به دیابت مبتلا هستید، کنترل استرس را جدی بگیرید و به توصیههای پزشک و تیم درمانی خود عمل کنید تا از بروز مشکلات جدیتر پیشگیری شود.
منبع: healthline
